Ανασκόπηση κινδύνων

Το Διοικητικό Συμβούλιο (ΔΣ) έχει παραχωρήσει συγκεκριμένες αρμοδιότητες στην Επιτροπή Κινδύνων, αναφορικά με τον σχεδιασμό και τη διαμόρφωση της στρατηγικής διαχείρισης κινδύνων, τη διαχείριση του ενεργητικού και του παθητικού, και τη δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών αναγνώρισης, αξιολόγησης και διαχείρισης των κινδύνων που απορρέουν συνολικά από τις δραστηριότητες του Ομίλου. Η Επιτροπή Κινδύνων απαρτίζεται από έξι μη εκτελεστικά μέλη του ΔΣ, συνεδριάζει σε μηνιαία βάση και αναφέρεται στο ΔΣ κάθε τρίμηνο. Σύμφωνα με τις προσδοκίες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το ΔΣ διόρισε ένα συγκεκριμένο μέλος του ως υπεύθυνο για κλιματικούς και περιβαλλοντικούς (Κ&Π) κινδύνους σε επίπεδο Ομίλου. Το διορισμένο μέλος του ΔΣ ενημερώνει την Επιτροπή Κινδύνων του Διοικητικού Συμβουλίου και το ΔΣ για την κλιματική αλλαγή και τους σχετικούς με το περιβάλλον κινδύνους τουλάχιστον σε εξαμηνιαία βάση.

Η Διοίκηση του Ομίλου διαθέτει επαρκή μέσα για την αναβάθμιση των πολιτικών, των μεθόδων και των υποδομών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση του Ομίλου με τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ) και του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης (EME), με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) και της Επιτροπής της Βασιλείας για την τραπεζική εποπτεία, και με τις βέλτιστες διεθνείς τραπεζικές πρακτικές.

Το μέγιστο ύψος των κινδύνων που προτίθεται ο Όμιλος να αναλάβει για την επιδίωξη των στρατηγικών του στόχων καθορίζεται στο εσωτερικό έγγραφο «Πλαίσιο Διάθεσης για Ανάληψη Κινδύνων» (Risk Appetite Framework), μέσω ποσοτικών και ποιοτικών κριτηρίων/παραμέτρων που συμπεριλαμβάνουν και συγκεκριμένα όρια ανοχής, τόσο ανά είδος κινδύνου, όσο και σε συνολικό επίπεδο. Οι βασικοί στόχοι του προσδιορισμού της διάθεσης ανάληψης κινδύνων είναι η συμμόρφωση με τις εποπτικές απαιτήσεις, η διαφύλαξη της δυνατότητας του Ομίλου να συνεχίσει απρόσκοπτα τις δραστηριότητές του και η διατήρηση ισχυρής κεφαλαιακής επάρκειας, σε συνδυασμό με την επίτευξη υψηλής αποδοτικότητας των ιδίων κεφαλαίων. Το Πλαίσιο Διάθεσης για Ανάληψη Κινδύνων γνωστοποιείται εντός του Ομίλου και διαμορφώνει την κουλτούρα αποδοχής και διαχείρισης κινδύνων στον Οργανισμό, αποτελώντας τη βάση για τη διαμόρφωση των πολιτικών και των ορίων κινδύνου, τόσο σε συνολικό επίπεδο, όσο και ανά επιχειρηματική δραστηριότητα. Το εν λόγω Πλαίσιο Διάθεσης για Ανάληψη Κινδύνων αποτελείται από τις παρακάτω συνιστώσες:

• Μέγιστη ανοχή κινδύνου – αντικατοπτρίζει το μέγιστο επίπεδο κινδύνου που μπορεί να αναλάβει ο Όμιλος, δεδομένων των εποπτικών και λειτουργικών περιορισμών (περιορισμοί κεφαλαιακής επάρκειας, περιορισμοί ρευστότητας και άλλες υποχρεώσεις).
• Διάθεση ανάληψης κινδύνων – αντικατοπτρίζει το μέγιστο επίπεδο κινδύνων που είναι διατεθειμένος να αναλάβει ο Όμιλος, προκειμένου να επιτύχει τους στρατηγικούς και επιχειρηματικούς στόχους του.
• Όρια κινδύνου – αποτελούν τιμές έκθεσης σε κίνδυνο, με βάση συγκεκριμένους δείκτες ανά τύπο κινδύνου, οι οποίες έχουν καθοριστεί με στόχο την αποτροπή υπέρβασης των επιπέδων διάθεσης για ανάληψη κινδύνων.

Το Πλαίσιο Διάθεσης για Ανάληψη Κινδύνων είναι επαρκώς οριοθετημένο και καταγεγραμμένο. Οι διατυπώσεις και τα όρια της διάθεσης για ανάληψη κινδύνων αξιολογούνται και εγκρίνονται από την Επιτροπή Κινδύνων του ΔΣ της Τράπεζας τουλάχιστον σε ετήσια βάση, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τις εποπτικές απαιτήσεις και με τη διάθεση της Τράπεζας για ανάληψη κινδύνων στο εκάστοτε διαμορφούμενο επιχειρηματικό περιβάλλον.

Η Διοίκηση του Ομίλου έχει θεσπίσει επαρκείς μηχανισμούς για την παρακολούθηση της τήρησης και εφαρμογής του Πλαισίου Διάθεσης για Ανάληψη Κινδύνων και των σχετικών με αυτό ορίων. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει υπέρβαση των εν λόγω ορίων, ο Όμιλος εφαρμόζει σαφώς καθορισμένες διαδικασίες κλιμάκωσης ενεργειών, προκειμένου να λαμβάνονται έγκαιρα οι κατάλληλες αποφάσεις και δράσεις ανά περίπτωση.

Η Γενική Διεύθυνση Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου έχει επικεφαλής τον Γενικό Διευθυντή Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου (Group Chief Risk Officer – GCRO), λειτουργεί ανεξάρτητα από τις επιχειρηματικές μονάδες και είναι πλήρως υπεύθυνη για την παρακολούθηση του πιστωτικού κινδύνου, του κινδύνου αγοράς, του κινδύνου ρευστότητας και του λειτουργικού κινδύνου. Αποτελείται από τη Γενική Διεύθυνση Πίστης Ομίλου, τον Τομέα Πιστωτικού Ελέγχου Ομίλου, τον Τομέα Ελέγχου Κεφαλαιακής Επάρκειας Πιστωτικού Κινδύνου Ομίλου, τον Τομέα Διαχείρισης Κινδύνων Αγοράς και Αντισυμβαλλομένων Ομίλου, τον Τομέα Λειτουργικών Κινδύνων Ομίλου, τον Τομέα Επικύρωσης και Διαχείρισης Υποδειγμάτων Ομίλου, τη Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και Λειτουργιών Ομίλου, τη Διεύθυνση Κλιματικών Κινδύνων Ομίλου, τη Διεύθυνση Risk Analytics και τον Τομέα Εποπτικών Σχέσεων και Σχεδιασμού Εξυγίανσης (ο οποίος έχει διπλή γραμμή αναφοράς, και προς τον Γενικό Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών του Ομίλου).

Πιστωτικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος ζημίας από ενδεχόμενη αδυναμία ενός αντισυμβαλλομένου να ανταποκριθεί πλήρως στους όρους και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από οποιαδήποτε συμβατική του υποχρέωση. Προέρχεται κυρίως από τα χαρτοφυλάκια επιχειρηματικής και λιανικής τραπεζικής του Ομίλου.

Ο πιστωτικός κίνδυνος ελέγχεται και παρακολουθείται από ανεξάρτητες, κεντροποιημένες και εξειδικευμένες λειτουργικές μονάδες που αναφέρονται στον επικεφαλής Διαχείρισης Κινδύνων του Ομίλου.

Μάθετε περισσότερα για τον πιστωτικό κίνδυνο.

Ο Όμιλος εκτίθεται σε κινδύνους αγοράς που προκύπτουν από ανοικτές θέσεις σε προϊόντα επιτοκίων, πιστωτικών περιθωρίων, από προϊόντα συναλλάγματος, μετοχών και άλλων σχετικών παραγόντων, όπως η τεκμαιρόμενη μεταβλητότητα, ή από συνδυασμό αυτών.

Μάθετε περισσότερα για τον κίνδυνο αγοράς.

Ο κίνδυνος αντισυμβαλλομένου αναφέρεται στον κίνδυνο ο αντισυμβαλλόμενος, σε μια συναλλαγή εκτός ισολογισμού (π.χ. συναλλαγή παραγώγων), να χρεοκοπήσει πριν από τη λήξη της και η Τράπεζα να έχει αξίωση από αυτόν (η τρέχουσα αξία της συναλλαγής είναι θετική για την Τράπεζα).

Η διαχείριση του κινδύνου ρευστότητας είναι κομβικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία και την κερδοφορία ενός τραπεζικού ομίλου. Στον Όμιλο Eurobank:

• Το Board Risk Committee έχει τη συνολική ευθύνη της χάραξης στρατηγικής διαχείρισης ρευστότητας.
• Η Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργητικού και Παθητικού του Ομίλου (G-ALCO) έχει την ευθύνη της διαμόρφωσης και παρακολούθησης της εφαρμογής των πολιτικών ρευστότητας, καθώς και την ευθύνη της περιοδικής (μηνιαίας) παρακολούθησης της ρευστότητας του Ομίλου.
• Η Γενική Διεύθυνση Global Markets (Treasury) του Ομίλου έχει την ευθύνη της υλοποίησης της στρατηγικής ρευστότητας του Ομίλου και της καθημερινής διαχείρισης της ρευστότητας.
• Ο Τομέας Group Market and Counterparty Risk Sector έχει την ευθύνη της μέτρησης και παρακολούθησης του κινδύνου ρευστότητας, καθώς και της σύνταξης των τακτικών ή έκτακτων εσωτερικών και εποπτικών αναφορών.

Μάθετε περισσότερα για τον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου και ρευστότητας.

Ο λειτουργικός κίνδυνος εμπεριέχεται σε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα του Ομίλου. Πρωταρχικός στόχος της διαχείρισης λειτουργικών κινδύνων είναι η διασφάλιση της ακεραιότητας των εργασιών του Ομίλου και της φήμης του, περιορίζοντας τον αντίκτυπο του λειτουργικού κινδύνου. Για την καλύτερη διαχείρισή του ο Όμιλος έχει θεσπίσει ένα Πλαίσιο Διαχείρισης Λειτουργικών Κινδύνων, το οποίο καθορίζει την προσέγγισή του όσον αφορά τον εντοπισμό, την αξιολόγηση, τη διαχείριση, την παρακολούθηση και την αναφορά των λειτουργικών κινδύνων.

Μάθετε περισσότερα για τον λειτουργικό κίνδυνο.

Ο Τομέας Επικύρωσης και Διαχείρισης Υποδειγμάτων Ομίλου έχει 2 κύριες αρμοδιότητες:

• Τον καθορισμό ενός πλαισίου διαχείρισης και επικύρωσης υποδειγμάτων για τον Όμιλο.
• Τον ανεξάρτητο έλεγχο και την επικύρωση της τεχνικής και λειτουργικής πληρότητας όλων των υποδειγμάτων και των παραμέτρων αυτών που χρησιμοποιούνται από την Τράπεζα και τις θυγατρικές της, και της συμμόρφωσής τους με τις διεθνείς πρακτικές και τις προδιαγραφές που θέτουν οι εποπτικές αρχές.

Βρείτε αναλυτικές πληροφορίες για τον Τομέα Επικύρωσης και Διαχείρισης Υποδειγμάτων Ομίλου.

Το αντικείμενο της Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Λειτουργιών Ομίλου της Γενικής Διεύθυνσης Διαχείρισης Κινδύνων (ΓΔΔΚ) είναι:

• H εξέλιξη της στρατηγικής διαχείρισης κινδύνων του Ομίλου.
• H επίβλεψη της υλοποίησης της στρατηγικής.
• H παρακολούθηση και ο συντονισμός στρατηγικών έργων διαχείρισης κινδύνων.

Μάθετε περισσότερα για τον στρατηγικό σχεδιασμό και τις λειτουργίες διαχείρισης κινδύνων Ομίλου.

Η Διεύθυνση Risk Analytics έχει ως κύριες αρμοδιότητες την ανάπτυξη προβλεπτικών μοντέλων και την εκπόνηση αναλύσεων με βάση τις τεχνικές Big Data analytics και Machine Learning modelling.

Μάθετε περισσότερα για τη Διεύθυνση Risk Analytics.

Με γνώμονα την ανταπόκρισή της στις αυξημένες απαιτήσεις των εποπτικών αρχών, η Τράπεζα έχει συστήσει τον Τομέα Εποπτικών Σχέσεων και Σχεδιασμού Εξυγίανσης (Supervisory Relations and Resolution Planning Sector).

Ο Τομέας έχει συντονιστικό και εποπτικό ρόλο σε έργα και πρωτοβουλίες που σχετίζονται με το θεσμικό πλαίσιο του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού και του Ενιαίου Μηχανισμού Εξυγίανσης. Επιπλέον, αποτελεί κεντρικό σημείο αναφοράς για αιτήματα των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών.

Βρείτε αναλυτικές πληροφορίες για τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό και τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία των κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων, η Τράπεζα αύξησε τον αριθμό και τις δυνατότητες των πόρων που διαθέτει για τη διαχείριση και την παρακολούθηση των κλιματικών και περιβαλλοντικών κινδύνων. Επιπλέον, ενέκρινε τη σύσταση ειδικής Διεύθυνσης Κλιματικών Κινδύνων του Ομίλου για την ενσωμάτωση των προαναφερθέντων κινδύνων στο Πλαίσιο Διαχείρισης Κινδύνων της Τράπεζας.

Τα κύρια καθήκοντα και αρμοδιότητες της Διεύθυνσης είναι να:

• Αντιστοιχεί τον ορισμό των κλιματικών κινδύνων και των παραγόντων/διαύλων μετάδοσής τους με τις υπάρχουσες κατηγορίες κινδύνων.
• Διασφαλίζει τη σύσταση και παρακολούθηση της εφαρμογής του πλαισίου/πολιτικών και διαδικασιών για τους κλιματικούς κινδύνους.
• Αναπτύσσει τα εργαλεία για την αξιολόγηση και την ανάλυση των κλιματικών κινδύνων.
• Διευθύνει και υποστηρίζει την εκπαίδευση και κατάρτιση σχετικά με τους κλιματικούς κινδύνους.
• Συντονίζει τη διαχείριση κλιματικών κινδύνων, συμπεριλαμβανομένων των ασκήσεων προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε σχέση με τους κλιματικούς κινδύνους σε επίπεδο Ομίλου.
• Παρακολουθεί τους κλιματικούς κινδύνους και την κατάρτιση εσωτερικών αναφορών.

Άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων κλιματικών κινδύνων 2022

Τον Ιανουάριο του 2022, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ξεκίνησε μία εποπτική άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε σχέση με τους κλιματικούς κινδύνους, για να αξιολογήσει σε ποιο βαθμό είναι προετοιμασμένες οι τράπεζες να αντιμετωπίσουν χρηματοοικονομικούς και οικονομικούς κραδασμούς που προέρχονται από τον κλιματικό κίνδυνο. Η προαναφερθείσα άσκηση, η οποία εκτελείται και συντονίζεται από τη Διεύθυνση Κλιματικών Κινδύνων του Ομίλου, θα ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2022, μετά το οποίο η ΕΚΤ θα δημοσιεύσει τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα.

Αυτό το τεστ είναι μια εκπαιδευτική άσκηση τόσο για τις τράπεζες όσο και για τις εποπτικές αρχές. Στοχεύει στον εντοπισμό των τρωτών σημείων, των βέλτιστων πρακτικών και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες κατά τη διαχείριση του κλιματικού κινδύνου. Είναι σημαντικό ότι δεν πρόκειται για μια άσκηση στην οποία οι Τράπεζες θα επιτύχουν ή αποτύχουν, ούτε έχει άμεσες επιπτώσεις στα επίπεδα κεφαλαίου τους.